بررسی اقتصاد اسلامی برمبنای برداشتهای کمال گرایانه و علمی
دکتر علی محمدی پور
وضعیت داوری مقاله: مقاله حاضر در کتاب مجموعه مقالات علمی پژوهشی تخصصی محور اقتصاد از گروه اصلی علوم انسانی به چاپ رسیده و در چهارمین همایش علمی- پژوهشی کشوری علوم انسانی و هنر در 26 و 27 بهمن ماه سال 1384 در خوراسگان شهر اصفهان به صورت سخنرانی در محور اقتصاد برگزیده شد. نهایتاً این مقاله از بین کلیه مقالات ارائه شده در محور اقتصاد، بعنوان مقاله برگزیده و برتر موفق به دریافت لوح و سکه گردید.
دریافت نتایج طیف لیکرد
عنوان: نتایج طیف لیکرد
حجم: 210 کیلوبایت
توضیحات: با توجه به اهمیت نتایج حاصل از طیف لیکرد در خصوص ارزیابی وضعیت کنونی نظامهای رایج در کشورهای جهان 10 کشور، نمودار آن به پیوست تقدیم می گردد.
چکیده:
با عنایت به قرار گیری در آستانه آغازین برنامه چهارم و شکلگیری دولت جدید به مبنای نظام جمهوری اسلامی، این سئوال مطرح می گردد که شکل دهی دولت جدید و اقتصاد کشور بر محور نظام اقتصاد اسلام، آیا سبب تسهیل در دستیابی به اهداف چشم انداز بیست ساله کشور در راستای تداوم خودکفائی و شکوفائی ملی و افزایش توان رقابت پذیری صنایع داخلی در جهت امکان ورود به بازارهای رقابتی جهانی می گردد یا نه؟ برمبنای برداشتهای کمال گرایانه و علمی از اقتصاد اسلامی، ابتدا ساختار اساسی اقتصاد اسلامی خلاصه وار به تصویر کشیده شده و سپس با ساختار سایر نظامهای اقتصادی به صورت مقایسه وار مورد تحلیل قرار گرفته است. نظامهای سرمایه داری وکومونیستی سازواری را در اصول خود ندارند. ولیکن با عنایت به اینکه اصول اقتصاد اسلامی از مکتب اصیل و الهی اسلام سرچشمه گرفته است. لذا کلیه اصول و قواعد آن از سازواری و انسجام کلی برخوردار می باشد. ارزیابی سیر تکاملی نظامهای اقتصادی و روند تحولات آنها، حاکی از حرکت تدریجی نظامهای اقتصادی (با تجربه تدریجی وقایع و با تجهیز هر چه بیشتر به علم) به سمت نظام اقتصاد اسلامی می باشد. در این راستا با استفاده از طیف لیکرد جایگاه تئوریکی هریک از نظامهای اقتصادی و وضعیت کنونی نظامهای اقتصادی رایج در کشورهای مختلف جهان متبین گردیده است. کشور امریکا به عنوان پرچم دار نظام سرمایه داری، همچنان کمترین فاصله را از نظام سرمایه داری خالص دارد، ولیکن اختلاف بیش از 20 درصدی مابینشان وجود دارد. سایر کشورهای سرمایه داری(کشورهای اروپایی و ژاپن) نسبت به امریکا و کانادا، نقش گسترده تری به دولت و برنامه ریزی متمرکز قائل شده اند. با رشد و توسعه اقتصادی کشورهای سرمایه داری، لزوم گسترش نقش اجرائی و نظارتی دولت در این کشورها آشکار می گردد. کشور چین به عنوان یک کشور با برنامه ریزی متمرکز، با کاهش نقش اجرائی دولت و با استفاده از ابزارهای نظام سرمایه داری(با فاصله گرفتن از نظام متمرکز خالص) موفق به پیشرفتهای چشمگیری شده است. در مجموع با اندکی تامل می توان دریافت که کشورهای مختلف به نحوی در سمت و سوی حرکت تدریجی به سمت نظام اقتصاد اسلامی به عنوان یک نظام متعادل (ولیکن با عناوین مختلف) قرار گرفته اند. نهایتاً جهت انطباق الگوهای علمی اقتصادی با اقتصاد اسلامی، ارزیابی علمی از وضعیت اقتصاد صدر اسلام با استفاده از الگوهای اقتصاد کلان صورت گرفته و نظریه های مرتبط در ضمینه وضعیت عوامل تولید و توزیع درآمد مطرح گردیده که در مجموع بیانگر انطباق اقتصاد اسلامی با نظریات و الگوهای علمی اقتصادی می باشد.
واژه های کلیدی: اقتصاد اسلامی، نظامهای اقتصادی، برداشت کمال گرایانه و برداشت علمی.